Biên độ tồn kho
Theo một báo cáo gần đây từ tập đoàn nghiên cứu và tư vấn IHL Group, ước tính 1.5 nghìn tỷ $ trên chuỗi cung ứng toàn cầu được xác định là hàng tồn gây tổn thất doanh thu. Hao hụt do giảm giá xả hàng lên tới 362 tỷ $/năm. Xử lý hàng tồn gây thất thoát chừng 456 tỷ $/năm. Cùng với đó là lượng hàng thất thoát trên 800 tỷ $/năm. Các con số này tăng 50 tỷ $/năm, vì thiếu cơ sở hạ tầng để xử lý hàng hóa tại các thị trường mới nổi. Lưu ý rằng các con số này còn chưa bao gồm hàng hóa bị nhà bán lẻ bỏ qua không nhập về.
Được gọi là biên độ tồn kho. Trước năm 1994, chuỗi cung ứng bán lẻ đã phát triển trong bối cảnh có sự ràng buộc địa lý của khách hàng và hạn chế của kho hàng vật lý, cụ thể có 4 lý do: a) Các nhà bán lẻ chỉ có thể bán cho khách hàng ở gần cửa hàng của họ. b) Người tiêu dùng chỉ có thể chọn mua các sản phẩm mà nhà bán lẻ đã chọn lên kệ. c) Cửa hàng vật lý có sức chứa hữu hạn. d) Dù có đủ không gian chứa hàng vô hạn, thì tiền nhập hàng của nhà bán lẻ cũng chỉ có hạn.
Các chuỗi cung ứng bán lẻ ra đời để giải quyết vấn đề này. Các nhà sản xuất làm theo đơn đặt hàng của nhà bán lẻ và chuyển đến tận cửa hàng. Vai trò của B2C và B2B là khá rời rạc, trừ một vài ngoại lệ. Nó dẫn đến sự nghèo nàn của số thương hiệu và sản phẩm, người tiêu dùng ít có lựa chọn. Đấy là một mô hình chuỗi cung ứng dựa trên sản xuất đại trà, dự đoán được nhưng không hiệu quả.
Thương mại điện tử
Với sự ra đời của thương mại điện tử, khách hàng không còn bị giới hạn về ràng buộc địa lý nữa.
Internet cho phép bất kỳ nhà bán lẻ nào, dù lớn hay nhỏ, đều có thể bán cho người tiêu dùng tiềm năng ở bất cứ nơi đâu trên thế giới. Các nhà bán lẻ cũng không còn bị hạn chế bởi cửa hàng vật lý nữa. Khả năng tổng hợp nhu cầu của họ tăng lên nhiều, nên họ tăng lượng trữ hàng. Nhưng họ thường theo mô hình cung ứng truyền thống bằng cách tập hợp hàng tại kho trung tâm trong khi vẫn duy trì sự năng động của các B2B và mô hình kinh doanh cũ. Trong khi thương mại điện tử loại bỏ các rào cản địa lý cho mô hình B2C, thì sự hạn chế của kho hàng vật lý vẫn còn đó trong khi nhu cầu người tiêu dùng đang tiến dần đến chỗ vô hạn. Biên độ tồn kho vẫn còn lại.
Sự phát triển chuỗi cung ứng
DropShipping và mô hình chợ: từ những ngày đầu thời kỳ thương mại điện tử, các nhà kinh tế đã nghiên cứu điều gì sẽ đến nếu dữ liệu trong chuỗi cung ứng được số hóa.
Vì người tiêu dùng không phải là cửa hàng vật lý, nếu bạn có thể ước tính sản phẩm và số lượng cho nhà sản xuất/hoặc nhà phân phối, thì họ có thể giữ lượng hàng đấy sẵn trong kho cho đến khi quá trình bán hàng hoàn thành, và chuyển trực tiếp đến người tiêu dùng thay cho nhà bán lẻ. Đây được gọi là “dropshipping”/giao hàng từ gốc. Mô hình này không có tồn kho, mở rộng đến vô tận, tạo nên ưu thế của thương mại điện tử là nhanh, dễ dàng và tức thì.
Mô hình chợ phát triển sau này còn giúp cho việc ước tính nhu cầu sản phẩm ở cấp lớn hơn, vì qua các nhà cung cấp minh bạch, các chợ có thể phân bổ nhu cầu lên nhiều nhà cung ứng vốn đang cung cấp hàng hóa vật lý.
Mô hình nhà sản xuất trực tiếp tới người tiêu dùng
Trước khi có mô hình thương mại điện tử, các nhà sản xuất vốn đã muốn bán hàng trực tiếp tới tay người tiêu dùng. Cùng với website, và khả năng tạo gian hàng ảo trực tuyến như các nhà bán lẻ đã làm, họ thực sự có thể làm được điều đó.
Tuy nhiên việc bán trực tiếp sẽ tạo nên xung đột thị phần với các nhà bán lẻ. Trong nhiều năm, các nhà sản xuất đã không nhảy vào bán trực tiếp bởi nỗi sợ sẽ mất khách hàng lớn, chính là các nhà bán lẻ nhập hàng từ họ.
Nhưng đây chỉ là lo lắng mơ hồ của nhà sản xuất/nhà phân phối mà thôi.
Rất nhiều nhà bán lẻ lớn đều muốn nhà sản xuất vận chuyển hàng đến tận tay người tiêu dùng, để họ có thể rảnh tay tập trung gia tăng chủng loại sản phẩm mà không phải lo lắng về khâu hậu cần hay tồn kho.
Sự nổi lên của Facebook và các mạng xã hội khác cũng giúp cho các nhà sản xuất có thể tương tác trực tiếp tới người tiêu dùng. Trong ngắn hạn, sẽ hiếm có nhà sản xuất nào mà lại từ chối việc bán hàng trực tiếp cho người tiêu dùng, đồng thời duy trì kênh bán B2B của họ.
Xu hướng bây giờ và tương lai
Có hai xu hướng chính sẽ tác động tới chuỗi cung ứng trong tương lai gần:
- Cung và cầu trên Internet.
- Khả năng mở rộng của mô hình phục vụ trực tiếp tới người tiêu dùng, lĩnh vực mà các nhà cung ứng truyền thống có thể bị loại khỏi cuộc chơi.
Cả hai xu hướng trên đều giúp người tiêu dùng kết nối ngược lại vào chuỗi cung ứng. Có thể nói việc loại bỏ các hạn chế địa lý bằng thương mại điện tử và Internet đang dẫn đến việc loại bỏ các rào cản vật lý của việc cung ứng hàng và tạo nên chiến lược chuỗi cung ứng tiên tiến.
Dropshipping: nên hay không?
Nếu bạn là nhà sản xuất, bạn gặp vấn đề phân phối sản phẩm. Nếu bạn là nhà bán lẻ, bạn gặp vấn đề đa dạng hàng hóa. Nếu bạn làm cả hai, bạn gặp vấn đề hàng tồn và không kiểm soát được cung cầu. Lý do để người ta quan tâm nhiều đến Drop-Shipping trong 15 năm qua là vì nó giải quyết được vấn đề tồn hàng, vốn là vấn đề cốt lõi trong chuỗi cung ứng truyền thống.
DropShipping có thể tốt với các nhà sản xuất và nhà cung ứng vì nó đẩy mạnh phân phối thông qua kênh truyền thống hoặc kênh mới. Nó cũng có thể ổn với các nhà bán lẻ vì giúp giảm rủi ro tồn hàng mà vẫn có thể đẩy mạnh đa dạng hàng hóa. Nó cũng tốt với người tiêu dùng khi họ có thể có nhiều lựa chọn nơi mua sắm tùy vào sở thích.
GIAO HÀNG THƯƠNG MẠI ĐIỆN TỬ 